- Global Voices Aymarata - https://aym.globalvoices.org -

Puerto Rico: Tormenta tropical Irene ukax jallu purintäwimpiw jan walt’äwinak jaytjawayi

Categoria-naka: Latin America, Puerto Rico (E.U.A.), Citizen Media, Desastres, Humor, Política, Últimas Noticias

Tormenta tropical Irene ukax 21ni llumpaqa phaxsinx Puerto Rico uraqiruw purintawayi [1] thaya wayramp jallump markpachar jan walt’ayasa. Akax Estados Unidos markan willka jalsu tuqir jan walt’ayk uka pachapa tormentawa.

jank’a Youtube tuqin thaqtäwi [2] markachirinakan jan walt’aw witiy waraqatanak uñt’ayani.

Akax witiyuwa [3] aka MrJmpianoman [4] ukanx Qulqi (La Plata) sutin jawirax jallun purintatapatx umax q’alaw llumirawayx ukawa uñt’ayi:

Aka yaqha witiyunxa [5] cynthia1982 [6] uka jananx uka pachpa jawirat pä uru jallun purintäwip makiptataw uñt’ayi:

Aka iamjoru [7] ukax Cidra markan wayran tukhatapatw warakat witiyuwa [8]:

Aka OneManNexus [9] ukax Ponce markanmä witiyu kawkhanti utanakax jaqurtatak [10] ukwa uñt’ayi:

http://www.youtube.com/watch?v=WZ_eK-BZJ4o [11]

Ukhakamax yaqhipanakax witiyunak uñt’ayapxana. Yaqhipanakasti jan walt’awitw aruskipapxana. Indymedia [12] ukax uñt’ayi pisinkir ch’iyar janchin warminakaw uka meteorológico ukamp sinti jan walt’ayatapxana [13]:

En Puerto Rico la pobreza tiene cara de mujer según los datos ofrecidos por el censo. Son precisamente las mujeres las jefas de familia en las comunidades pobres del país. Las comunidades más propensas a ser afectadas por las inundaciones se encuentran en los pueblos costeros constituidos por mayor población de familias negras.

Puerto Rico ukanx pisinkañax warmin ajanupjam uñtatawa, jakthapiwirjamaxa. Markanakan warminakaruw pisinkañax jan walt’ayi. Costeros markanakaw sinti jan walt’ayata, ukanx ch’iyar janchin wila masinakaw (familias) jakasipxi.

Yaqha qilqat Indymedia [14] uñacht’ayiwa, jan walt’awitx Gobiernox desastres naturales uka utjawayk ukxat arst’atapata, biólogo Arturo Massol Deyá ukan amuyupatakix gas natural uk islan lurayaski, ukat ukatakix jan walt’awiwa:

Hoy vimos que con una tormenta el país colapsa. Imagine si le sumamos los riesgos que implica el manejo de un gasoducto de 92 millas en estas circunstancias. Realmente preocupante.

Jichhurux uñjtanwa, mä tormentampix markax jan walt’ayatawa. Jan walt’aw jakthapiwix 92 millas de gasoducto ukha apnaqaw uñt’ayi.

Chiqansa, taqi uka taypinxa, Ñame [15] humorístico digital qilqatanx janiw markpachan jan walt’awipat uñt’ayañax jark’atakanti. Uka urun p’iqinchatapax AEE ukan p’iqinchirix sanwa 91% ukhanix markpachanx lusa qhananisipkanwa (ukax amuyukinawa) [16].