Perú: Umat arxatas kayump sartasiwix Lima markar jak'achxiwa

Umxat sartasiwi, 1 uru anata phaxsinw Cajamarca markat qalltawayi, suma katuqaw jikxatañkamax sarantaskakiwa , Libertad ukatx adhesiones ukax yapuchirinaka, challwa katuri ukatx ecologistanakax Ancash markankapxiwa, ukatx niyaw Lima markar jak’achapxi. El Ciudadano, PiensaChile, Mapu Express Chile markata, Agencia Latinoamericana de Información, Rebelión, Infolatam ukat yaqhanakamp sartasiwinakxat yatiyapxi, ukhakamax Lima markanx yaqhip medios ukanakax sartasirinakat pallapallanakax arusipk ukwa uñt’ayapxi.
Ukhar 5 uru anata phaxsit YouTubetuqin video noenhucal ukan apkatatax Santa suyun kayump sartasiwit uñt’ayi.

Nayrïr post ukanx phisqhur kayump sartasiwiruw suyt’tana, Chimbote markat qalltasin Casma ukatx Huarmey markanakama. Ukhatx Paramonga markar sarantasa, uka markax Lima markar jaqkatatawa, uka arumax ukaruw qhiparapxaspa. Chungo ukat Batán blogunakanw jamuqanak wastamp apkatapxi, uka jamuqanakax Trujillo, Chimbote ukat Casma suyur niya kayuk purintawinakxatawa.

Niya 8 aruma pacharuw Casma suyu eterno sol uñt’at markar puripxta, ukat niya chika arumarux kawkir alcaldeti kayuk sarantirinakar katuqapkit ukaruw jallallt’apxta. Uka tukuyjasax Paramonga markakam puriñatakiw wakichasipxta.

La Marcha del Agua en Santa

Santa ukan umat Sartasiwi

La Marcha del Agua en Chimbote

Chimbote markan Umat Sartasiwi

La Marcha del Agua en Casma

Casma markan Umat Sartasiwi

Maysatx Misión de Observación sakat ukax phisqhür sartasiwitw uñt’ayäna:

Almenzor Gómez y Javier Castro, representando a cientos de pescadores de la provincia de Chimbote, explicaron que ven amenazado su trabajo y la biodiversidad de su costa por la inminente presencia de la petrolera Savia Perú (ex –Petrotech) que pretende levantar una plataforma a 20 millas de Chimbote. […] Por su parte, Javier Castro, […] se refirió al gran riesgo que correría el zócalo marino de Áncash, rico en nutrientes y pesca, si se produjera un derrame de petróleo. Los ancashinos concretaron 4 reivindicaciones centrales por las que se unen a la Marcha: intangibilidad de cabeceras de cuenca, prohibición de la minería con cianuro y mercurio, derecho a la consulta de los pueblos y declarar el agua un derecho constitucional.

Almenzor Gómez ukat Javier Castro jilanakax Chimbote suyun challwa katuriruw uñt’ayapxi, petrolera Savia Perú (ex –Petrotech) ukatx irnaqäwinakajanx jan walt’ayataw jikxatasipt sasin uñt’ayapxäna […] Maysatxa, Javier Castro jilax […] Áncash ukar kunjams muxsa umarus challwa katuwirus petroleox jan walt’ayasp ukw uñt’ayarakïna. Ancashinunakax 4 mayiw mayipxi: intangibilidad de cabeceras de cuenca, prohibición de la minería con cianuro ukatx mercurio , derecho a la consulta de los pueblos ukatx declarar el agua un derecho constitucional jall ukanakw mayt’apxi.

Paramonga markan qhiparasinx qhipürux Pativilca, Barranca ukat Supe markanakaruw sarantawapxi, ukanw uka urux tukuyi. Frente de Defensa Ambiental de Cajamarca sat blogunx mä yatiyäwiw jamuqanakamp kun utji:

La Marcha del Agua en Paramonga

Paramonga markankxiw Umat saratsiwixa

La Marcha del Agua en Pativilca

Pativilca markankxiw umat sartasiwixa

Misión de Observación ukax uka urutwa yatiyaw uñt’ayi, ukanx sartasiwit jan walt’awinak uñjasi:

En torno al rosario de problemas sociales y ambientales, con sus correspondientes conflictos, que van federándose en torno a la Marcha del Agua, la Misión de Observación toma nota de la denuncia de una campaña de descrédito, según los organizadores, con acusaciones de “politización interesada de la Marcha” e incluso “connivencia terrorista de sus dirigentes”; recientemente viene apareciendo la acusación de que “Chile financia la Marcha”, para que las empresas se vayan allá … Los portavoces de la Marcha insistieron en que su objetivo es poner en la agenda nacional la prioridad del derecho al agua desde la movilización no violenta.

Misión de Observación ukax mä denuncia qilqatw uñt’ayi, “politización interesada de la Marcha” ukatx “connivencia terrorista de sus dirigentes” ukham arch’ukiwinakampi; jichhakiw “Chile financia la Marcha” ukham arch’ukiwix ist’asi.

Kayump sartasirinakax Huaura ukatx Huacho markaruw purintapxäna. Qhipürux mä mitin ukawa kallinakan lurapxäna. Ukatx Barranca markanx Umatuqit sartasiw Misión de Observadores ukankirinakaw ukankapxäna. Kunjamas sartasiwix kunjamas uk yatiyanwa.

Jorge Spelucín, maestro, e integrante de la Comisión Nacional del Agua, suscitó la denuncia del largo proceso de criminalización que los distintos dirigentes sufren, “no queremos que continúe la criminalización de la protesta que impuso el anterior gobierno, los pobres hemos soportado por 20 años la violencia política y social de Yanacocha”, dijo.

Jorge Spelucín, Comisión Nacional del Agua ukankirixa, kunjams irpirinakax jan walin uñjatapxi ukwa uñt’ayi, “ janiw uka jan walt’awinak utjañap munapkti, nanakax 20 maraw ukham jisk’achawin jikxatasiptxa” sasin sawayi.

8 uru anata phaxsinxa, DLOOCHI apnaqirix (usuario) Huacho markan umat sartasiwitw mä video apakatatayna:

Ukhakamax Lima markan simpatizantnakax (jueves) 9 uru anata phaxisnx sartasirinakar katuqañatakiw wakichasipxi. Pachpa markan jakasirinakax akham wakichäwinak wakicht’apxäna «Foro Hídrico: Uma, Minería ukat Perú markan Sartäwi» ukax 8 uru anata phaxsit wakichäwi), ukatx Tribunal Nacional de Justicia Hídrica ukanakax qalltawayi. Ukapachaparakiw Lima markar Umxat sartasis puririnakatakix yanapawinak jawillt’awi ukatx mayacht’asiwi ukanakax utjawayi. Blog Gran Marcha Nacional de Agua ukax Lima markan thakhinjam kayump sartasiw utjik ukw uñt’ayiuñt’ayi:

Este esfuerzo [la marcha] se está realizando de manera autogestionada y autofinanciada, por lo que nos vemos en la necesidad de apelar a su solidaridad y animo de lucha para ayudarnos a cumplir con las metas trazadas durante los 3 días que nuestros compañeros caminantes de la Gran Marcha Nacional del Agua permanecerán en la ciudad de Lima.

El presupuesto que estamos manejando son para la realizacion de las siguientes actividades: **Albergue y Tribunal Hídrico**, **Foro Hídrico**, **Acto Político Cultural**, **Marcha**, **Comunicación, movilidad**

Aka sartasiwix payllatawa, Lima markanw sartasirinakax jikxatasipxani.
Kawkir qulqti apnaqtan ukax akïr luräwinakatakiwa: **Albergue ukatx Tribunal Hídrico**, **Foro Hídrico**, **Acto Político Cultural**, **Marcha**, **Comunicación, movilidad**

Nacionalista Freddy Otárolax sataynawa: » ‘Umat Sartasiwix’ inamayakaspas ukham suyt’atawa.» Óscar Valdés nayrïr ministrux Umat Sartasiwix politika ukatak jan walt’awikaspas ukham suyt’i. Ukhakamaxa, Puno markatpach Puno, Cusco, Arequipa, Madre de Dios, Moquegua ukatx Tacna markanakaxa, umat arxatañatakiw sartasipxan sasaw yatiyta.

Tukuyaruxa, aka Fórum Social Mundial ukan video waraqataw uñjasi, ukax 24n 29n chinuqa phaxsit Porto Alegre, Brasil markanakata, khitinakati umat arxatañatak kayump jutapk ukanakar yanapt’irinakan arst’awinakapawa.

Aruskipäwimp qallantama

Amp suma, qillqirinaka Mantaña »

Guidelines

  • Taqpach amuy qillqatanakax mä moderadoran uñakipatawa. Mayat jilx jan amuy qillqatam apayamti, jan ukax spam ukjamaspawa.
  • Mayninakar yäqañamp uñjama. Jan wali amuy qillqäwinakamp qillqatanakax janiw aprobatakaniti.