Twitter ukax mexicanonakarux “corresponsales de guerra» ukanx mä uñanchirjamaw tuku

Mexiconx yanqhaqullat yatiñax jiwañamp sasiwa. Markachirinakas yatiyirinakas axsarjayatapxiwa ukatsa yanqhachawit yatiyaw qhanstayatatx jiwayataw jikxatasipxi, jallukjam markarux yatiyapxi. Ukjam chijinkasax waljt’at mexicanonakaw markachirinakan yänakap apnaqapxi, ukjamat tiroteos ukata, arknaqañanakata, jiwayatanakata, katuratanakat yatiyañataki, ukatx ch’usa yatiyäwi phuqhantasaw markan uñt’at yänak jaytawayxasax sarxapxi.
Sara Plaza Écija Periodismo Ciudadano ukanx mä machaq yatxatataw markachirinakan yänakapatx `ch’axwawit machaqat yanapt’irinakakaspas’ ukjam Mexicon uñstayapxi. akhan Sara kullakan qillqat uñacht’ayanipxsma, akasti Creative Commons Reconocimiento 3.0 Unported (CC BY 3.0) jallukat mayitawa.
Jamuqata Power_Surf ukana, Creative Commons (CC-BY-3.0) ukat mayita, Wikimedia Commons ukatayptuqi.

Imagen base | Power_Surf bajo licencia Creative Commons (CC-BY-3.0), via Wikimedia Commons

Imagen base | Power_Surf bajo licencia Creative Commons (CC-BY-3.0), via Wikimedia Commons

Estadounidensen mä yatxatata, machaqat uñstir amuyunak qillqt’at irnaqata, Mexiconx Twitter ukankirinakasti askinjam nayriri yatiyawinak markana narcotrafico ja ukatuqitx yatiyapxi, ukat yatiyaw yatit yänak katxarusa.
Akjam qillqata “Ch’axwata Machaq Yanapt’asirinaka”: ““Ch’axwata Machaq Yanapt’asirinaka”: Auge De Los Medios Ciudadanos En La Guerra Urbana” [en], akniri markanakana Reynosa, Monterey, Veracruz o Saltillo, twitter ukan yanapt’asirinakax katuratanakata, teroteos ukata, ch’axwthaphtawinakat yatiyapxi, Mexico markan yanqhaqull utjatapata, ukjam sasaw uñt’at yatiyäwinakanx yatiyanipxi. Aka yatiyäwix sapakutiw juk’amp mexicanonakatakix miranti, ukat akasti markata jan askinjam jach’a yatiyäw yatiyirinak utjatapata.
Yatxatawixa, Microsoft Research [en] ukana, yatintirinakax yatiyawinak turkt’asaw yatxatapxi, ukatx markanakan jakir jaqinakax Mexiconx yanqhaqullanaktuq ch’axwasaw jakapxi. Ukjam markachirinakax waljt’at redes sociales ukatuq apnaqas uñjapxi, ukats yaqha markachirinakarus markanakapat jan walt’awitx yatiyapxiwa. Ukampirusa markanakan medios “curadores” ukjam uñstatapatx yatxatañawa, akasti, akjam sata, markachirinakax chaxwat yanapt’asisaw yatiyaw mirantayas irnaqapxi. “Mä qutucht’at jaqinakawa, `curators’ ukjam sutincht’ata, ukatx redes sociales ukan waljt’at arkirinakaw utji, ukats jupanakax askinjam markapat arxatas atxapxi”, ukjam Andrés Monroy-Hernández-ax sana, jupasti mä uñstayir yatxatirjama.
Yatxatäwix pusi markanakan jilpach yanqhachat jikxatasi, Reynosa, Monterey, Veracruz, Saltillo ukamarkanakana. Ukat uñjat yatisax tweets, hashtag ukanakan thaqatawa, ukatw Twitter ukankirinakax yatiyäwinakamp yanapt’asinipxi. Ukat tweets ukanw jilpachax mä chiqaru, mä markanakaru “tiroteo” ukjam arunakamp uñt’ayapxi. Tweets ukanakax “servicio público” ukjamapkaspas ukjam sartapxi, ukatw markankirirux jithiqtapxam thiyatuqinakat sas amuyt’ayapxi. “Curadorenakaxa” waljt’at arkirinakw katxaru, ukat tweets ukans kikiparaki. Akax yatiyäw jikxatirinakata ukat chikacht’asinipxi jupanakata yatisi. Ukat“yatxatäwix uñacht’ayiwi, mexicanonakax redes sociales ukx 61% ukj apnaqapxi, ukatx Twitter ukx 20% ukjakraki. Mexiconx población online ukax niya 4.2 % ukjwa yanqha qulltuq ch’axwatat Twitter ukan uñacht’ayani”, ukham Monroy Hernández uka jilatx qhananchi.
Mexicon yanqhachäwix ch’uxña qulltuq ch’axwañatx yapxattiwa, ukatx yatiyäwi yatiyirinakasti mä amtanakaruw tukupxi, ukjamatsti, markata yaqhipa yatiyäwi yatiyirinakax wakichäw yatiyañanakatx amukt’ataw uñjasipxi. Ukatwa, “curadores” ukanakax wakiskir yatiyañ uñjapxi. Yatxatirinakax aka machaq “corresponsales de guerra” jupanakampix aruskipt’añ yant’apxäna, ukat jupanakatx yaqhipax janiw uñt’ayasipkiti, axsarapxiwa, periodistas tradicionales jupanakjam kipkw pursna sasa.

Aruskipäwimp qallantama

Amp suma, qillqirinaka Mantaña »

Guidelines

  • Taqpach amuy qillqatanakax mä moderadoran uñakipatawa. Mayat jilx jan amuy qillqatam apayamti, jan ukax spam ukjamaspawa.
  • Mayninakar yäqañamp uñjama. Jan wali amuy qillqäwinakamp qillqatanakax janiw aprobatakaniti.