- Global Voices Aymarata - https://aym.globalvoices.org -

Mayni renos indígena uksankir awatiriw Siberia markan petroleo uksat sartasi

Categoria-naka: Europa Central y del Este, Rusia, Citizen Media, Indígenas, Medio Ambiente
Sergey Kechimov shows the traces the oil companies left on Khanty land. Courtesy Denis Sinyakov/Greenpeace.

Sergey Kechimov muestra los rastros que las compañías petroleras dejaron en la tierra Khanty. Cortesía de Denis Sinyakov/Greenpeace.

Akax qillqatax [1]  Mikhail Matveev jupan qillqatawa,  350.org [2] ukhataki, Global Voices ukan wasitamp uñt'ayatawa.

17 llumpaqa paxsinx tribunal provincial del Distrito de Surgut en la Siberia rusa ukanx mä phichqa t’aqanak uñjt’awiw utjäna. Sergey Kechimov, jupax Yugra markankir rinunak awatir [3] ukhamarak mä jalantir Khanty markachiriwa, jupax jucha luririrjam uñkatatawa, Surgutneftegaz – una de las mayores compañías petroleras rusas ukan innaqirinakapar jiwayañamp asxarayatapat akusatarakiwa. sititi sintinsiyaskan ukjax mä pä mar mutuñ utan llawintataspawa, khä código criminal ruso ukarjamaxa.

Uñakipaw ukjax abogados ukanakax Juez Asharina juparx sapxanwa janiw Kechimov juparx yatxatawinak utjkan ukjax jaqukipirinak churatakanti. Ukhamarjamax Kechimov jupan tirichunakapax wiyulatanwa, juez ukax uk yatkasas uka kasump nayrar sarantaskakiwa. Akxat Jutïr uñakipawix 12 sata paxsin utjani. Janukhamakipansti aka kasux akusasiyunis utt’ayatats juk’am jayaruw sari.

Kechimov ukax [4] mä jisk’a tilitu ukham uñjataspawa, ukhamarak mä p’inqjam markachirinakan uñjataspawa. Aka kasu ukarjamaxa, ch’axwawix qalltiw kunawsatix Kechimov jupax khä compañías petroleras irnaqirinakan mä anupar kunalaykutix rinupar jiwayatapat ukhmarak jupar achjatapat illapt’katayna ukjata. Kechimov jupax aka laq’a achachilanakajan uraqipat sarpaxam ukhamarak mä payllawi churapxita ukham ukanak sas ukjax mä armampiw uñachjayasipkitüna sasaw sapxit siwa khä compañías petroleras ukan irnaqirinakaxa.

Kechimov jupax Imlor quta jak’an jalantir khanty jakasiriwa. Walxa patak maranakawa, Khantys ukanakax pachamamar yupaychapxatayna, janiw khitis juk’amp waxt’awinak pachamamat katthapkaspati kunti jupax waxt’añ munkstu ukakiw katthapsna ukham lup’iwimp inisisa.
Kunawsattix khä compañías petroleras ukanakax purinki, ukjatx khä Imlor qutax mä fuente de hidrocarburos prescindible ukaruw kipttxi, uka qutax petróleo ukan jan walt’ayata ukhamarak khä axtañ pirqtanakamp k’uthanuqata. Suyt’atarjamaxa, walxa khanty ukanakax jan jichha puririnakan jak’apar jakañatakiw amuyt’apxatayna, qhipaxar laq’a achachilanakapan uraqip jaytjasa ukhamat irnaqirinakar uraqinak kathapisiyapxarakitayna.
Kechimov jupanakjam ukhamarak yaqhanakax qhipaqapxataynawa ukhamat jupanakax khä compañías petroleras ukanakarx ñät ñät p’iq usuyapxatayna. Khä medidas del gobierno para proteger los derechos de los pueblos ancestrales ukanakax khä compañías petroleras ukanakarx k’atak ayllunakar chhaqtayañapatakiw arjtasipki.

Markachirinakatakix militar pachanakakaspas ukjamw amuyasi [5] – thakhi jark'antäwinakampi, kunayman jan wali amuy laphi qillqatanakampi.

Ukhamakipansti aka kechimov ukax janiw mä jaqinakpur ch’axwawikikiti: akax jaqinakamp pachamamampi mä jan wal sarnaqawiwa. Aka ch’axwax jichhax Juez Asharina, del 2º subdistrito del Tribunal del Distrito de Surgut, jupan amparapar katuyatawa, askicht’añapataki.

Kechimov ukan mayiwipx aka [6] Change.org ukan uñjasma.