- Global Voices Aymarata - https://aym.globalvoices.org -

Aka luräwix Qhichwa arur yanapt’aña ukhamarakiw yaqha arunakar yanapt’añatakiw thaqi

Categoria-naka: Latin America, Perú, Citizen Media, Good News, Lenguaje, Rising Voices

Captura de pantalla de video de YouTube [1], ingeniero Luis Camacho Caballero jupan waraqäwipa.

Kuélap [2] janiw wali akanakax munatakiti [3] peruano cultura chachapoyas [4] jikxatasiwaAmazonas [5]. Aka sutix herramienta de recopilación ukhamarakiw [6] Aka amtawix [7] QhichwaASR taqiw mä RAH [8], quechua [9] ukampi.

Luis Camacho Tatax ingeniero electrónico ukhamarakiwa aka amtaw taypinxa. niya sarantayatawa wali jach’a irnaqaw munasi [10] kunalaykutix markanakasan arunakap Jan chhaqañapataki [11] janir aka siglo tukuskipana. Ukhamw arsuwatana de Facebook [12], satawa Atuq Kamachikuq («atuq» es zorro en quechua):

kuntix amtka ukhamaruw sarantaskta: cuputanatartuq markanakasan arunakapax apanaqatawa.

uñacht’äwinxa [13] aka pachpatuqinx aka 2015, Luis Camacho tatax qhichwa arsurinapkarux yanpaptpt’ mayiwayatana kunalaykutix qawqha quicha arutix aruskipatachix ukjpach qillxthapitañapataki, niyas patak waranq arunakaw qillxthapitani akanakax niyapun patak jaqin arsutañapawa, ukhamarakiw arsurinakax qhichwa jaqinakañapawa janiw aka aru yatiqatanakañapakiti.

Akham lurañatakix mä jawilltaw luratana khitinakatix qhichwa jaqinakapk jupanakataki, nayraqat luräwin khitinakatix chhijllatanx jupanakax pankanak ullaraphañapanxa.

Päyir lurawinxa, khitinakatix chhijllatapxan jupanakax ist’asin qillsupxarakina. Tukt’ayarux, sapa tamarux kunayman jakawit aruskipayatana ukatx aka aruskipäwinakax waraqt’arakinw qillqsuñataki.

Waraqatanakax janiw naraqat yatxatañatakikiti. Aka luräwinx askiw qawqha arunakatix waraqataki, arupirwakasphas ukhama. Aka yatxatawix taqiw qhichwa arunak apthapiña kunalaykutix amtäwix arunak qillqthapiñawa, ukhamat luräwix jasakiñapataki.

Global Voices
Aruskipawinw Luis Camacho jilatampi kunjamas yatxatäwix sarantaski ukatuqita

Luis Camacho (LC): niyaw patak pacha ukha waraqaw utjxi. Radio sur Perú jupanakaw waraqanak jayt’awapxi ukhamarakiw waranq yanapt’arsurinakax jayt’ant’awapxi. Janiw akax niyakiti jan ukast walja iranaqirinakaw munasiskaki. ¡taqiniw jawillt’atapta!

GV: ¿Kunas aka luräwin antäwipaxa?

LC: Aka waraqanak mäkinaw jaqukipxäni. Jichhax irnaqataskiw aka nayrir uräwinx aka luräwix 2018 uka mar qalltkan uñacht’ayatäni.

GV: ¿kuna lurawinakas akat qhiparux utjani?

LC: aru jaqukipir tukuyaña. Ukhamarakiw jichha marax yaqha arunak waraqañ muntha, sañan aymara ukhamarak ashaninka. Nayraqatax amtawijanakankix Quichua arunakax atamirtuqir apkatataxañapataki ukhamarak yaqha sudamericanos arunakax atamirtuqir apkatataxañapataki. Akanakatakix qullq yanapt’aw minado, ukhamarakiw yanapt’ thaqaskta.

Camacho jilatax amtawarakiw luraña jutup ar jaqukipiri [11] de quechua/aymara a castellano, inglés y chino y viceversa. En aka waraqax [1], amuyaysituw kunjamas irnaq aka luririxa, waraqatanak Quichua arut qillqs.