Mä phaxsin pä uraq khathataw utjatapax México markarux aynacht’ayawayiwa

Empleados de la Ciudad de México en trabajos de remoción de escombros. Imagen del autor.

México markan irnaqirinakapax irnaqasipkiwa. Qillqirin jamuqapa.

México markax sata qallta phaxsin 2017 maranx pä uraq khathatäwimpix aynacht’ataw uñjasi. Nayrïri ukax 8.2 (grados en la escala de Richer) ukha ch’amanïnwa 7 uru sata qallta phaxsit utjawayi, walja jiwataw utjawayi juk’ampins Oaxaca ukat Chiapas. Päyirinsti Päyirinsti wasürukiw utjawayi ukanx walja yänakaw utjawayi, jiwatanakax jan jakt’kayawa.

Oaxaca markanwa, Global Voices ukax Sergio jilar jiskt’awayi, jupax mä usuchjatanak apthapiñ utan p’iqinchiriwa, jupax arxayt’awayiwa:

Janiw Juchitán ukakam puriñjamakiti. Ukampirus yaqha markanakan markachirinakapax thithitapxiw kunalaykutï jilïr irpirinakax janiw kuna yanaps puriyapkataynati, ukatx q’ipinak apxatat k’añaskunakaruw jalxatasin aparapxi. Akan nänakax yanapanak apthapisipktwa ukaw lakirañatak puriyatäni, janiw jilïr irpirinakjam yanapanakax imantatakaniti nï lunthatasitakanisa .

Sergio, encargado de un centro de acopio en Oaxaca. Imagen del autor.

Sergio jilax centro de acopio Oaxaca uksan irpiripawa. Qillqirin jamuqapa.

México –capital uksanx– 19 uru sata qallta phaxsitx jan armkay urupuniniwa. 32 maraw makiptxatayna, paypach uraq khathatiw aynacht’ayawayi markachirinakaw jiwat 12 waranqat jila aynacht’ata. 19 uru sata qallta phaxsin 2017 maran wasitamp uraqix khathattawayaraki, kunapachatï mä macrosimulacro lurasipkäna, sapa marapuniw ukax amtasita.
Global Voices ukax mayni irnaqiriruw jiskt’awayi jupax Guillermo sutin uñt’atawa:

Perisur (centro comercial en el sur de la capital) ukaruw yänak alañatak jutatayna. Pallapallanakax janiw mistupkasmat sasinw sapxitu, ukampirus kunapachatï juk’ampix ukhax jupanakampachaw jaltawayxapxi. Walja mamanakaw jisk’a wawanakamp ñakay ñak anqar mistupxäna. Wali mulljaskayanwa nayax jiwxaw sayatwa kunapachatï uta pirqanakax allirtanki.

México markan kallinakapanx irnaqirinakaw pichthapisipki.
Pallapallanakax maysar maysaruw sarapxi, México markanx juk’amp jak’at uñch’ukiñatakiw phuqhasi.

México markan Ejército ukat Marina uksankirinakax jank’akiw qhisphiyañatak yanpt’asipxi. Qillqirin jamuqapa.

Global Voices ukax Colonia Narvarte (región central de la capital) uksan jikxatasirkïnwa, Morena ukat Nicolás San Juan uka kallinakan sinti jan walt’ayataw uñjasi. Uksanx Margarita, jupampiw aruskipt’apxta akham arst’i:

Wali llakiwa, walja jaqiw utanakap jan uñjasxapxiti, ukampirus uka jach’a uta uñjapxama, uka jach’a utatx waljaniw jalsuwayxapxi ukampirus janiw ka manqhan allxatatanakax utjiti. Aka jak’anx centros de acopio ukat brigadas ukanakaw utji. Ukampirus yaqhipanakax janiw jaltawayañ atipkiti, waljaniw aynacht’atapxi ukwa yatiyaw yatiyirinakax yatiyapxañapa ukhamarak jamuqanak uñt’ayapxañapa.

Edificio dañado durante el sismo del 19-S en la Colonia Narvarte de la Ciudad de México. Imagen del autor.

Colonia Narvarte, México markan jach’a utax 19 uru sata qallta phaxsit saraqkipan 2017 maran uraq khathat utjatapatx aynacht’ataw uñjasi. Qillqirin jamuqapa.

Uraq khathattäwix 13.14 pacharuw utjawayi, uka pachax walja jaqinakaw irnaqäwinkasipkäna. Jaqinakax utar jank’ak puri sasinx irnaqawinakatx kallirux jank’apuniw mistsupxäna, sarnaqañawjanakas janiw sartañjamakänti, jawsañanakas khuchhuqatanwa.

Mexicanos aterrorizados tras el sismo del 19-S (2017). Imagen compartida por Raúl Morales y utilizada en esta pieza con su autorización.

Mexicano markachirinakax 19 uru sata qallta phaxsin 2017 maran uraq khathatawipampix wali mulljatapxänwa. Jamuqa, Raúl Morales jupaw iyawst’äwimp apkatata .

Instituto Mexicano del Seguro Social qullayasiñ utanx jank’akiw usutanakar qullañatak phuqhapxäna.

El Instituto Mexicano del Seguro Social se prepara para recibir pacientes en la explanada de uno de sus hospitales. Imagen del autor.

Instituto Mexicano del Seguro Social uksanx usuchjat markachirinakar katuqañatakix jank’akiw wakt’ayasipxäna. Qillqirin jamuqapa

Aka yatiyäwix sarantaskakiwa.

Aruskipäwimp qallantama

Amp suma, qillqirinaka Mantaña »

Guidelines

  • Taqpach amuy qillqatanakax mä moderadoran uñakipatawa. Mayat jilx jan amuy qillqatam apayamti, jan ukax spam ukjamaspawa.
  • Mayninakar yäqañamp uñjama. Jan wali amuy qillqäwinakamp qillqatanakax janiw aprobatakaniti.